Bảo tàng nghệ thuật trong rừng tạo ra những di sản mới cho nghệ thuật đương đại VN

Lưu giữ hơn 100 tác phẩm nghệ thuật đương đại từ cả trong và ngoài nước, Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại Flamingo được đánh là điểm đến với chất lượng mang tầm khu vực.

Tọa lạc giữa rừng thông bên hồ Đại Lải (nay thuộc tỉnh Phú Thọ), Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại Flamingo đang lưu trữ khoảng 130 tác phẩm từ 17 quốc gia. Nhiều tác phẩm điêu khắc cỡ lớn được đặt ngoài trời, loạt tranh nghệ thuật được trưng trong nhà triển lãm có hình dạng hoặc được tái chế từ container cũ.

Không chỉ mang đến các tác phẩm đẹp mắt, bảo tàng này còn được giới chuyên môn đánh giá cao, mang đến những dấu mốc mới cho nghệ thuật đương đại Việt Nam.

Lời giải cho bài toán khó

Nhân kỷ niệm 5 năm thành lập Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại Flamingo và 10 năm thành lập dự án Art In the Forest – Nghệ thuật trong Rừng (tiền thân của bảo tàng), các nhà nghiên cứu, các nghệ sỹ có dịp nhìn lại và đánh giá vai trò của các dự án này.

Họa sỹ, nhà nghiên cứu và phê bình nghệ thuật Nguyễn Quân nhận xét Art in the Forest đã và đang giải quyết rất tốt một vấn đề chung ở các nước tiên tiến trên thế giới cũng như các nước đang phát triển: Sự hòa hợp giữa kinh tế, văn hóa và sáng tạo nghệ thuật.

“Đó là bài toán khó. Tôi đồng ý với nhận xét của anh Chu Kiến Quốc (Kwok Kian Chow) – nguyên giám đốc Bảo tàng Nghệ thuật Singapore. Cách đây 5 năm anh đánh giá bảo tàng Flamingo là một trong những không gian nghệ thuật tốt nhất của khu vực Đông Nam Á mà anh được biết,” nhà nghiên cứu này cho biết.

Theo ông Nguyễn Quân, Bảo tàng nghệ thuật đương đại Flamingo cũng đang định hình được vị thế và tầm cỡ thông qua chất lượng của bộ sưu tập và trưng bày. Đó là một quá trình vừa kết hợp được sáng tạo mới, vừa tạo ra được di sản mới, đòi hỏi có trình độ và nhiệt tình văn hóa thì mới làm được.

Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam ông Lương Xuân Đoàn nhận xét hiện nay, phần lớn việc đầu tư trong hệ thống nghệ thuật chỉ “mang tính khiêm tốn, thơm thảo.” Các doanh nghiệp chủ yếu khai thác lợi ích cho kinh tế nhưng Tập đoàn Flamingo lại chủ động và tự tin đầu tư một khoản lớn cho nghệ thuật.

“Đây là một thành công rất đặc biệt và là một mô hình để các tập đoàn khác được khuyến khích. Phải có những nhà đầu tư như vậy thì nghệ thuật mới có thể phát triển, thay vì trông mong vào khoản đầu tư của Nhà nước,” ông Đoàn nhận xét.

Chủ tịch Hội Mỹ thuật cho rằng bảo tàng nghệ thuật đương đại Flamingo đang sở hữu chất liệu nghệ thuật đáng quý: 130 tác phẩm là sự đại diện của sự đổi mới trong nghệ thuật đương đại Việt Nam, đặc biệt khi có sự tham gia của cả trong nước và thế giới.

Nghệ thuật hòa trong thiên nhiên

Nhân kỷ niệm 10 năm dự án Nghệ thuật trong rừng, 8 tượng cỡ lớn mới đã được bổ sung vào bộ sưu tập của bảo tàng. Loạt tác phẩm tiếp nối tiêu chí hài hòa với không gian tự nhiên của rừng.

Dọc theo những lối đi là loạt tác phẩm đa màu sắc về cách thể hiện, nhưng chung nhau về tinh thần sống tích cực, hướng thiện.

Có thể kể đến tác phẩm tượng người-cây có tên “Ok bạn” (Don’t worry), một tay ra ký hiệu OK, tay còn lại xòe ra đón lấy những người chụp hình.

“Từ những cánh rừng, hàng cây xanh và bầu không khí trong lành quanh hồ Đại Lải, tôi đã hình dung tác phẩm của mình như một người bạn đồng hành của những cây thông nơi đây,” tác giả Phạm Đình Tiến chia sẻ.

Lấy cảm hứng từ một người bạn thường đi dép tổ ong, luôn sống với quan điểm “Mọi việc rồi sẽ ổn thôi”, Phạm Đình Tiến chia sẻ thông điệp: “Trong cuộc sống, đôi khi chúng ta không thể nắm bắt hết được vạn vật tự nhiên. Đôi khi ta cần đến vị thần may mắn để phần nào yên tâm trong cuộc sống.”

Hay như tác phẩm “Chân dung của rỗng (Phật đương đại)”, tác giả Nguyễn Trần Ưu Đàm cũng tạo nhiều hiệu ứng thị giác thú vị.

Lấy cảm hứng từ triết lý Phật giáo và những quan sát và chiêm nghiệm thông qua chiếc bình gốm, Nguyễn Trần Ưu Đàm chọn cắt đôi chiếc bình để người xem thấy sự trống rỗng, làm thêm phần bệ đỡ để tạo thành người ngồi xếp bằng trong tư thế hoa sen rồi cắt nhiều lớp dọc.

“Khi nhìn chính diện, tượng trở nên ‘trong suốt,’ dường như biến mất, hòa làm một với môi trường xung quanh” – tác giả mô tả. Thông qua đó, anh truyền đi thông điệp của nghệ sỹ rằng: Hạnh phúc, an bình với chính mình cũng chính là hạnh phúc, an bình với cả thế giới xung quanh.

Ngoài tác giả Việt Nam, du khách đến Bảo tàng Nghệ thuật Đương đại Flamingo có thể chiêm ngưỡng tranh và tượng của các tác giả từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Mỹ, Canada, Pháp, Tây Ban Nha…